Hangē ko e lau ‘a e hingoa, ko kinautolu ‘oku nau tukuatu ‘a e sauni fakalielia, ‘oku ne fai ‘eni koe’uhi na’e fakafoki ia, pe ko ‘enau pehē ko e ko ha fa’ahinga fakamaau ta’e totonu. Neongo ‘oku ‘ikai ke ‘i ai ha lao malohi mo vave, ko e tokoloahi ‘o kinautolu ‘oku nau fai e hia, ko e kakai tangata pea ko e kau fakamamahi ko e tamaiki fefine kei talavou
‘I he taimi ia ‘e ni’ihi, ‘oku faka’aonga’i ‘eni ki he ‘blacmail’, fakataha ‘aki e hono fakamanamana’i ‘aki hono tukuatu ‘o e ngaahi ‘imisi fakalielia – pe, kapau kuo ‘osi ‘i he ‘initaneti, he ‘ikai tenau to’o – kae ‘oua leva ke totongi angē ha pa’anga, pe ko e tokotaha mamahi ‘oku loto ke toe hoko atu ‘ena feohi
‘Oku ‘i ai e ‘forums’ ‘e tolu ‘oku ngāue’aki ki he fe’ave’aki ‘o e ngaahi ‘imisi fakalielia:
- Ngaahi saiti ki he mitia fakasōsiale. Twitter mo e Facebook, fakatou’osi e ongo saiti ko ‘eni, kuo na fakafefeka ‘ena tu’utu’uni ke ngāue’aki ki he ‘revenge porn’ (sauni fakalielia) mo ki nautolu ‘oku nau tukuatu ia ki he ‘initaneti
- Ngaahi uepisaiti mo e ‘forums’, fa’u fakatautefito pe ki he ‘revenge porn
- Ko e fetu’utaki hangatonu pe ki he mamahi mo e fa’ahi kehe, ‘aki e ‘īmeili, pe popoaki fetohi’aki.
Ngaahi maumau ‘e malava ke hoko
- Ko ha taha na’a mo faikaume’a kimu’a ( pe ha taha kehe), ‘oku ne ‘oatu, pe vahevahe atu e ngaahi ‘imisi fakalielia/fafale ‘o koe, ‘o fakatupu mamahi ‘aupito kiate koe,pe ko e kovi taha, ko ho’o ma
- Ko ho’o hoko ko e tokotaha mamahi ‘i he me’a ‘blackmail’ (fakamanamana’i) fakapa’anga, pe ko ho’o ongo fakaetangata.
- Kapau ko koe na’a ke fakahoko ‘a e fo’i hia ko’eni,
- ‘aki ho fakahoko e ‘revenge porn’, ko e mo’oni’i me’a ‘e malava ke hoko kiate koe:
- ‘E malava ke ma’u ko koe na’a ke fakahoko ‘a e hia, pea ‘oatu mo ha taimi ke ke nofo popula ai ‘i pilisone ‘o a’u ki he ta’u ‘e ua
- Ko ho’o fakatupu fakamamahi ‘aupito ki he tokotaha mamahi, pea lava pe kenau a’usia mo ha ngaahi ola fatatu’utamaki kiate ki nautolu mo ‘enau famili
Ke ke manatu’i ma’u pe, tatau ai pe pe ‘oku ke fu’u va ofi mo ha taha, ‘oku malava pe ke liliu ‘a ho’omo founga feohi, pea ko e ngaahi faita mo hono vitioo’i ‘a e taimi ko ia na’a mo feohi ai, ‘e malava pe ke vahevahe atu ia ki ha kakai kehe.
Kapau ko ha taha mamahi koe ‘i he ‘revenge porn’
- ‘oua te ke tali ha ngaahi ‘blackmail threats’ (fakamanamana fakamalohi)
- Lipooti ki he kau polisi
- Kapau ‘oku ‘asi atu ‘i he uepisaiti, pe mitia sosiale saiti, lipooti e ngaahi ‘imisi ko ia ki he kautaha saiti ‘oku ‘asi ai e ‘imisi, pea ke kole angē ke nau hanga ‘o to’o ia mei ai, pea ke poloka’i ‘a e kau kākā
‘Ou a te ke ‘ongo’i fakama, pe ma ke lipooti e ‘revenge porn’, he ko ho’o tokoni ia kiate koe, pea hangē pe ki he kakai ‘oku uesia, pe teu ke uesia ‘i he ‘revenge porn’